In het kader van Brêge nei Frijheid zetten Media Art Friesland en het Fries Scheepvaart Museum de Harinxmabrug de Stadsgracht in Sneek in het licht. Deze brug heeft een sterk symbolische betekenis; het was voor de Sneker verzetsmensen Jan Lever en Piet Faber in de nacht van 16 op 17 november 1943 hun directe weg naar de vrijheid. Via deze brug wisten ze te ontsnappen aan de razzia van de Duitse Sicherheitsdienst die op de bewuste avond even verderop had plaatsgevonden aan het Kleinzand 18 (tegenwoordig een van de panden behorend bij het museum).
Op het moment van de inval waren vader Hendrik Lever, zoon Jan (21) en dochter Meta (14) thuis. Zij hadden die nacht gasten in huis; Piet Faber en zijn verloofde Joukje Elgersma en het 17-jarige joodse meisje Rozet (‘Rosa’) IJzerman uit Amsterdam voor wie een nieuw onderduikadres gevonden moest worden. Rozet verbleef tot op dat moment bij architect Bauke Leeman en zijn gezin op de Suupmarkt. Vanaf het Kleinzand zou Rozet naar een veiliger onderduikplek gebracht worden. Maar het liep anders. De Duitsers moeten geweten hebben dat Rozet na spertijd bij de Levers werd gebracht.
Toen de soldaten de trap op stormden, konden Jan Lever en Piet Faber net op tijd vluchten via de daken en stegen van de huizen aan het Kleinzand. Urenlang zaten ze verstopt in stadstuinen voordat ze veilig de Harinxmabrug konden oversteken, de donkere nacht in. Hendrik, Meta, Rozet en Joukje werden meegenomen naar het Huis van Bewaring in Leeuwarden, tegenwoordig de Blokhuispoort. Na zes dagen werden Meta en Joukje vrijgelaten. Rozet IJzerman werd in de gevangenis door de Duitsers ondervraagd en gemarteld. Na tien dagen cel werd zij afgevoerd naar Kamp Westerbork, om later op transport gesteld te worden naar Auschwitz. Hier overleed zij op 30 juni 1944. Hendrik Lever ging op transport naar Kamp Vught en werd van daaruit getransporteerd naar concentratiekamp Dachau. Hier is hij op 8 maart 1945 aan de gevolgen van uitputting overleden.
Uiteindelijk zouden ook zonen Jan en Henk het verzet tegen de Duitsers met hun leven bekopen. Jan Lever overleed op 21 juli 1944 na een vuurgevecht met de Duitsers in het Groningse Eenrum. Zijn broer Henk werd op 18 augustus 1944 na een korte gevangenschap geëxecuteerd in Kamp Vught. Moeder en dochter Meta zijn de enige overlevenden van het
verzetsgezin Lever.
De installatie verbeeldt de vlucht van Jan Lever en Piet Faber over de Harinxmabrug, aan de hand van zoeklichten van de Duitsers en duidelijk hoorbare voetstappen van de vluchtende mannen. Gezocht door de Duitsers probeerden zij zichzelf in veiligheid te brengen, niet wetend wat er met hun geliefden gebeurde. Samen met de theatervoorstelling 'Door het donker', de tentoonstelling 'Achter deze deur' en deze installatie van 'Brêge nei Frijheid' willen we dit bijzondere Sneker verhaal doorvertellen en zichtbaar maken in de stad. Voor Snekers en voor Friezen. Oorlogsverhalen als deze zijn tenslotte heel dichtbij.
